Odpowiedź Komendanta Miejskiego Policji w Zamościu na pytania dot. interwencji w galerii Twierdza.

11 grudnia 2021r. w Zamościu, na terenie galerii “Twierdza” doszło do podjęcia interwencji z powodu braku maski u kobiety i mężczyzny.

Interwencja obiła się dużym echem, gdy materiały w postaci video trafiły do sieci. Zakończyła się na tzw. “dołku” 48h. Osoby zatrzymane zostały objęte dozorem oraz postawiono im zarzuty.

Zaprzyjaźniona redakcja pojechała po wydarzeniach do Zamościa. Redaktor naczelny i wydawca REBEL24 w jednym udała się na komendę, następnie spotkała się z zatrzymaną kobietą oraz świadkiem zdarzenia. Dołączyli do nich lokalni świadomi ludzie. Na własnej skórze przekonała się w jaki sposób, w jakim nastroju odbywa się legitymowanie obywatela z powodu braku maski. Obowiązujące przepisy prawa w stosunku do braku maski przytoczymy na końcu artykułu.

Po wydarzeniach w Zamościu portal REBEL24 zwrócił się z pytaniami dot. interwencji z dnia 11.12.2021r.

Pytania portalu:

1. Czy funkcjonariusz policji K.B. z własnej woli upominał ludzi na terenie galerii aby zasłaniali usta i nos, czy ta czynność była poleceniem służbowym? Jeżeli tak to kto wydał takie polecenie?
2. Ile tego dnia wystawiono mandatów i skierowano wniosków do sądu na terenie Zamościa z powodu braku maski i na jakiej podstawie prawnej?
3. Czy paralizator po przewróceniu mężczyzny był użyty zasadnie?
4. Dlaczego funkcjonariusz policji podczas interwencji miał maskę na twarzy nie zasłaniającą ust?
5. Czy brak czapki u funkcjonariusza oznacza niepełne umundurowanie?

Odpowiedzi:

Częściowa analiza prawna, zawarta w pismach przygotowanych przez radcę prawnego Katarzynę Tarnawę- Gwóźdź:

Obowiązek zasłaniania ust i nosa nie pochodzi z ustawy a z rozporządzenia a zatem jest on nadal sprzeczny z treścią art. 31 ust 3 Konstytucji RP i nie może być stosowany, jako prawo powszechnie obowiązujące. „Obowiązek” ten nie istnieje.
W kwestii artykułu 116 KW podkreślić należy, iż brak jest podstaw prawnych do karania z niestosowania się do „obowiązku” zasłaniania ust i nosa osób zdrowych. Z treści zapisu art. 116 KW wynika, że: „kto, WIEDZĄC o tym, że:

1. jest chory na gruźlicę, chorobę weneryczną lub inną chorobę zakaźną albo podejrzany o tę chorobę,
2. styka się z chorym na chorobę określoną w punkcie 1 lub z podejrzanym o to, że jest chory na gruźlicę lub inną chorobę zakaźną,
3. jest nosicielem zarazków choroby określonej w punkcie 1 lub podejrzanym o nosicielstwo, nie przestrzega nakazów lub zakazów zawartych w przepisach o zapobieganiu tym chorobom lub o ich zwalczaniu albo nie przestrzega wskazań lub zarządzeń leczniczych wydanych na podstawie tych przepisów przez organy służby zdrowia, podlega karze grzywny albo karze nagany.”

Jeśli mowa o § 1a art. 116 KW, według którego: „Kto nie przestrzega zakazów, nakazów, ograniczeń lub obowiązków określonych w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, podlega karze grzywny albo karze nagany.”

Oznacza to, że karalność z art. 116 § 1 KW jest uzależniona od WIEDZY obwinionego, że jest osobą chorą w rozumieniu art. 2 ust 20 ustawy z dnia 05 grudnia 2008 o zapobieganiu (…), podejrzaną o zakażenie w rozumieniu art. 2 ust 21 w/w ustawy lub nosicielem wirusa.

A zatem policjant oceniający sytuację musiałby posiadać wgląd do dokumentacji medycznej na podstawie, jakiej mógłby, jedynie wiarygodnie stwierdzić, że osoba, która nie zasłania ust i nosa, z całą pewnością wie, że jest chora, podejrzana o zarażenie się lub że jest nosicielem wirusa. Podjęcie interwencji wobec osoby zdrowej lub takiej, która nie wie, czy spełnia którykolwiek z warunków z art. 116 § 1 KW, nie uzasadnia obwinienia jej o popełnienia wykroczenia wskazanego w tym przepisie z uwagi na brak takiej wiedzy przez policjanta, jaki interwencję prowadzi. Wynika z tego, iż brak jest podstaw prawnych do ukarania takiej osoby za nie zasłanianie ust i nosa.

Przepis § 1a co prawda sankcjonuje nieprzestrzeganie zakazów, nakazów, ograniczeń lub obowiązków określonych w przepisach o zapobieganiu i zwalczaniu chorób zakaźnych u ludzi, jednakowoż zgodnie z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej – ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw. Nadto, zgodnie z art. 8 ust. 1 Konstytucji RP Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej.

Zatem jak wynika z powyższego na chwile obecną brak jest podstawy prawnej do ukarania obywatela, jaki nie stosuje się do wytycznych rządu, ponieważ jego zachowanie nie jest w tym zakresie niezgodne z prawem powszechnie obowiązującym.

Należy zwrócić uwagę, że restrykcje wprowadzone wobec obywateli na obszarze całego kraju, przypominają ograniczenia jakie mogą wystąpić podczas stanu nadzwyczajnego, a taki stan nie został przecież wprowadzony. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej zabrania ograniczenia, tak istotnych praw obywateli, za wyjątkiem opisanym w przepisach art. 228 Konstytucji. Tym samym wydane i ogłoszone rozporządzenia (niewątpliwie dodatkowo często zmieniane) nie mogą same w sobie ograniczać praw obywatelskich. Art. 52 Konstytucji stanowi m. in. o wolności poruszania się, która może być ograniczona tylko w drodze ustawy. Z kolei przepisy art. 31 Konstytucji stanowią, że wolność człowieka podlega ochronie prawnej, a ograniczenia korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego.

Przepisy art. 228 Konstytucji stanowią, iż w sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające może zostać wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny. Stan nadzwyczajny może być wprowadzony tylko na podstawie ustawy w drodze rozporządzenia, które podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomości.  Żaden z tych warunków nie został spełniony, aby móc ograniczać prawa obywateli w drodze rozporządzenia – jak we wniosku o ukaranie. Powyższe fakty świadczą o braku podstaw do skutecznego obwinienia za czyn z art. 116 § 1a k.w. jak również dowodzą instrumentalnego traktowania przepisów prawa.

W tym miejscu należy dodać, iż na chwile obecną nie jest potwierdzone żadnymi badaniami naukowym, iż zasłanianie ust i nosa jest skuteczną metodą w walce z COVID – 19 a tym samym zalecenia rządu w tym zakresie należy rozważyć pod kontem eksperymentu naukowego, na jaki zgodnie z art. 39 Konstytucji RP osoba w nim uczestnicząca musi wyrazić zgodę.